Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO), faaliyet hususlarına ses getirecek yeni başlıklar eklendi. TPAO’nun gübre fabrikası kurmasının ya da bu maksatla kurulmuş tesislere ortak olmasının önü açıldı.
Ticaret Sicil Gazetesi’nde 3 Nisan’da yer alan karara nazaran TPAO, “petrol eserleri ve doğal gazdan amonyak ve müştakları (türevleri) ile buna bağlı üre dahil azotlu ve başka gübreleri üretmek üzere tesisler kurabilecek” ve “bu gayeyle kurulmuş olan şirketlere iştirak edebilecek”. TPAO, bu faaliyetleri ya direkt ya da kuruluş, bağlı iştirakleri aracılığıyla gerçekleştirebilecek. (https://www.ticaretsicil.gov.tr/tmp_gazete/0cb23f48-d222-11ed-9757-48df373f5970.pdf)
MERKEZ FİLYOS
TPAO’nun, sonuçları büyük yankı uyandırma potansiyeli taşıyan bu düzenlemesine orta verelim. Ankara’da, bu düzenlemenin kesin maksadı olabileceği konuşulan mevzuyu detaylı olarak işleyelim.
TPAO, Karadeniz’de 710 milyar metreküp doğal gaz keşfi yaptığını duyurdu. Doğalgaz, 20 Nisan’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da katılacağı bir merasimle Filyos Doğalgaz Sürece Tesisi’ne getirilecek ve karada yakılacak. Gazın, mayıs ayından itibaren konutlarda kullanıma sunulması hedefleniyor.
YÜKSEK ORANLI İNDİRİM
Karadeniz gazının sisteme verilmesinin akabinde konut tarifesinde yüksek oranlı indirim yapılması bekleniyor. İndirimin, yaz mevsimi boyunca devam edebileceği belirtiliyor.
Mayısta, konutların ısınma gayeli doğal gaz tüketimi bariz biçimde düşecek (bu kış, konutların aylık gaz tüketim harcaması 1500-2 bin TL’yi buldu).
Bu tarihte, konutlarda doğalgaz sadece mutfaklarda (ocak) ve banyoda (sıcak suda) tüketilecek. Aylık gaz faturası da mevcut tarifelerle 100-150 TL seviyesine gerileyecek. Bu nedenle aboneler, muhtemel indirimi ceplerinde çok hissedemeyecek.
FİLYOS’TA GÜBRE TESİSİ
TPAO’nun keşfettiği doğal gazın getirileceği Filyos’ta öbür bir tesisin daha inşa edilmesi planlanıyor. Tosyalı Holding, Filyos’ta yıllık yaklaşık 2 milyon ton gübre üretmeyi hedefliyor. Tosyalı Holding’in, bu hususta çalışmaları (ÇED süreci) sürüyor.
Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Lideri Fuat Tosyalı, Türkiye Varlık Fonu (TVF) Yönetim Kurulu Üyesi. Fuat Tosyalı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çok yakın iş insanları ortasında yer alıyor.
DEVLET YARDIMI VE BİRTAKIM DESTEKLER
Tosyalı Holding’e bağlı Tosyalı Gübre Sanayi AŞ’nin Zonguldak Çaycuma’daki Filyos Vadisi’ne inşa edeceği gübre üretim tesisine devlet yardımı yapılması karara bağlandı. Resmi Gazete’de, 18 Ağustos 2022 (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/08/20220818-14.pdf) tarihinde yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına nazaran, yatırım başlangıç tarihi 6 Mayıs. 4 yılda tamamlanması öngörülen projenin toplam sabit yatırım fiyatı, 31.5 milyar TL.
Yatırım müddeti sonunda yıllık 581,000 ton üre, 660,000 ton kalsiyum amonyum nitrat, 330,000 ton diamonyum fosfat, 224,000 ton granül amonyum sülfat ve 60,000 ton potasyum nitrat üretim kapasitelerine ulaşması hedeflenen projede, bin 20 ek istihdam sağlanması öngörülüyor.
Karar kapsamında projeye gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası ve iadesi, çeşitli oranlarda vergi indirimi, fiyat sonu olmaksızın 10 yıl vadeli sigorta primi patron payı dayanağı ile azami 5 yıl periyodik ve 75 milyon liraya kadar nitelikli işçi takviyesi sağlanacak.
TPAO GÜBRE TESİSİNE ORTAK MI OLACAK?
Doğal gaz, azotlu gübrenin hammaddesi olarak çok değerli. Tosyalı Gübre Sanayi AŞ’nin kuracağı tesiste uygun şartlarda doğal gaz temin etmesi de bir o kadar kıymetli. Tosyalı Holding’in, bu ya da öteki bir maksatla belirli aralıklarla Ankara’da TPAO’yu ziyaret ettiği de biliniyor.
Evet, bu açıklamaların akabinde sorumuzu soralım. TPAO, Tosyalı Holding’e bağlı Tosyalı Gübre Sanayi AŞ’nin Zonguldak Çaycuma’daki Filyos Vadisi’ne inşa edeceği gübre üretim tesisine ortak mı olacak?
Ticaret Sicil Gazetesi’nde 3 Nisan’da yer alan değişiklikler, bu maksatla mı yapıldı?
Bu soruların cevaplarını kısa müddette alabilir miyiz? TPAO ya da Tosyalı Holding, açıklama yaparsa çabucak alabiliriz. Açıklama yapılmaması durumunda vakit içinde cevaplara kavuşuruz.